Geschreven door Tom Moor en Maikel Batelaan
Een vlootstrategie geeft bedrijven de flexibiliteit om te opereren in een wereld vol verandering. Maar hoe voorkom je dat zo’n diverse verzameling van business units, startups en gevestigde takken een los zand-structuur wordt? Wat bindt de vloot, en hoe maak je het werkbaar?
Een vloot zonder samenhang is slechts een verzameling boten. De kunst is om autonomie en coördinatie in balans te brengen.
Drie manieren om de vloot te verbinden
Elke succesvolle vloot heeft een gemeenschappelijke factor die de verschillende onderdelen samenhoudt. Dit kan op verschillende manieren:
1. Een gedeelde purpose
Patagonia laat hoe een overkoepelend doel verschillende activiteiten kan verbinden. Patagonia’s missie om de planeet te beschermen geeft richting aan initiatieven zoals Worn Wear (tweedehands kleding), Tin Shed Ventures (duurzame investeringen) en Patagonia Provisions (duurzaam voedsel).
Als alle boten dezelfde bestemming hebben, varen ze in dezelfde richting.
Een heldere purpose voorkomt interne concurrentie en maakt samenwerking natuurlijker.
2. Een gedeelde kerncompetentie
Bij bedrijven als Amazon draait alles om data en klantgerichtheid. Of het nu om Amazon Retail, AWS of Prime gaat, elk onderdeel gebruikt data-analyse om klanten beter te bedienen.
Voor bedrijven die verschillende markten bedienen, kan een gedeelde kerncompetentie zorgen voor synergie. Dit betekent dat kennis, technologie en processen uitwisselbaar blijven.
Een vloot met verschillende schepen kan nog steeds dezelfde navigatiesystemen gebruiken.
3. Een sterk merk
Sommige bedrijven verenigen hun vloot door middel van een krachtig, herkenbaar merk. Virgin is hier een perfect voorbeeld van. Van Virgin Atlantic (luchtvaart) tot Virgin Money (financiële diensten) en Virgin Galactic (ruimtevaart) – het merk staat voor innovatie en avontuur. Dit geeft klanten vertrouwen in nieuwe initiatieven.
Een vlag op ieder schip zorgt voor herkenning en loyaliteit.
Hoe houd je de vloot werkbaar?
Een diverse vloot heeft naast verbinding ook structuur nodig. Dit vraagt om een balans tussen autonomie en coördinatie:
- Geef business units vrijheid om te ondernemen – maar stel duidelijke strategische kaders.
- Zorg voor een ‘lean & mean’ centrale organisatie – die faciliteert, investeert en toezicht houdt, zonder innovatie te verstikken.
- Gebruik succesvolle boten om nieuwe experimenten te financieren – en laat speedboats doorgroeien tot kernactiviteiten.
- Wees niet bang om schepen los te laten – als een unit niet meer bijdraagt aan de vloot, kan deze beter afgestoten worden.
De kracht van een samenhangende vloot
Een goed georganiseerde vlootstrategie combineert het beste van twee werelden: ondernemerschap en structuur. Door een sterke verbinding te creëren via een purpose, kerncompetentie of merk, blijft de vloot samenhangend zonder de wendbaarheid te verliezen.
Een slimme vloot beweegt samen, maar blijft flexibel.
